Khám phá Lễ hội đền Nhược Sơn và những nét đẹp tâm linh độc đáo

Đền Nhược Sơn nằm bên bờ sông Hồng êm ả, cách thị trấn Mậu A (huyện Văn Yên) khoảng 41 km. Khu di tích lịch sử này nằm trên địa phận thôn Ngọc Châu, xã Châu Quế Hạ, thờ ngài Hà Khắc Chương - một vị võ tướng có tài cầm quân thao lược thời nhà Trần.

Đền Nhược Sơn được xây dựng quay mặt ra hướng Bắc, với hình thể không đều, kết cấu theo dạng chữ đinh, chia làm hai phần cơ bản là kiến trúc chính và kiến trúc phụ. Tổng diện tích mặt bằng của ngôi đền là 191,44 mét vuông, lưu giữ trên 10 di vật gồm chuông đồng, những ô chữ từ thời xưa, tượng Hà Chương được đúc bằng đồng cao khoảng 28,5cm, nặng 67kg, bát nhang… Vào ngày 16/11/2005 khu di tích đền Nhược Sơn đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia.

Người dân địa phương tại đây quen gọi đền Nhược Sơn bằng tên theo tiếng bản địa là Loòng Mẹac hay Tại Mẹac. Đền tọa lạc trên một khu đất rộng, có địa hình bằng phẳng ngay bên bờ sông Hồng, được nhân dân xây dựng nên để dành sự biết ơn và lòng thành kính lên vị anh hùng Hà Chương. 

Theo lời kể của những vị già làng tại đây, từ thế hệ này qua thế hệ khác đều truyền miệng nhau về công lao của ngài Hà Chương. Chuyện kể rằng trong cuộc kháng chiến lần thứ hai chống quân Nguyên Mông, Hà Khắc Chương đã có công lớn truy kích địch, phục kích chúng và đẩy chúng vào bẫy mai phục sẵn. Nhờ vậy quân ta mới chiến thắng vang dội, đập tan quân địch, khiến chúng không còn một mảnh giáp. Nhưng đáng tiếc là trong lúc chiến đấu Hà Chương đã bị thương nặng và chết. Thi hài của ông được đưa sang bờ sông bên kia chôn cất, ngay tại cửa thác Nhược Sơn.

Xem thêm: Tìm về Đền Suối Tiên- vùng đất linh thiêng huyền bí tại Yên Bái

Lễ hội tại đền Nhược Sơn hàng nằm được tổ chức vào ngày 20/9 âm lịch hàng năm, tại xã Châu Quế Hạ. Lễ hội thu hút đông đảo người dân địa phương và du khách thập phương đến đây để dâng hương tưởng nhớ những công lao to lớn của Hà Chương cũng như gửi gắm những cầu nguyện về cuộc sống được thuận lợi, ấm no và hạnh phúc.

Phần Lễ:

Ngoài những phong tục tương tự với tín ngưỡng thờ thánh mẫu, tại đền Nhược Sơn còn chú ý đến lễ Tứ Viết hay còn gọi là “phá lường” - lên đồng. Tục lệ này được tổ chức mỗi năm hai lần tại chùa vào ngày 20/1 và ngày 20/9 âm lịch.

Ngày 20/9, được các thế hệ tương truyền là ngày tướng Hà Chương mất. Nên nhân dân sẽ chuẩn bị làm cốm cúng và các lễ vật khác, vừa để dâng lên vừa để thiết đãi khách thập phương tới đền hương khói, thờ cúng Ngài.

Thời gian Lễ hội đền Nhược Sơn: từ 5 giờ sáng tới 5 giờ chiều.

Thành phần chủ trì lễ hội: các cụ tiên chỉ, chánh tổng, phó lý, bá hộ…

Vào lúc 5h sáng, lính sẽ dõng chỉ đạo công tác chuẩn bị như việc mổ lợn, phải là con lợn khỏe mạnh và to lớn. Lợn sẽ được mổ ngay bên bờ sông Hồng, tiết chia vào 12 chậu để dâng lên cúng Long vương trấn giữ thác Nhược Sơn.

Đến 6h sáng, bà con trong vùng sẽ đem cốm và bánh dày để dâng lên quan lớn Nhược Sơn, góp phần vào lễ hội.

Đúng 9h sáng, lễ chính được diễn ra bằng việc thầy mo đọc bài văn tế với nội dung để tưởng nhớ công lao của ngài Hà Chương và những lời cầu nguyện cho nhân dân được ấm no hạnh phúc.

Bài văn tế khoảng 1 tiếng, đến 10h sáng, thầy mo cúng xong, bộ phận làm nhiệm vụ tiếp đãi quan khách sẽ làm cơm phục vụ các khách mời và khách thập phương đã về đây về dự hội.

Vào ngày 20/1 Âm lịch, một lễ hội tương tự cũng sẽ được diễn ra, điểm khác biệt duy nhất là ngày này sẽ mổ trâu thay vì mổ lợn, còn lại phần lễ và phần hội đều giống hệt như ngày 20/9.

Phần hội:

Kéo dài từ 10h sáng tới 5h chiều.

Vào lúc 10h sáng, sau khi các nghi thức cúng tế kết thúc, phần hội của Lễ hội đền Nhược Sơn chính thức bắt đầu với nhiều hoạt động hấp dẫn như múa xòe, đại yến, ném còn, hát đúm...

Nổi bật nhất là hội múa xòe, diễn ra ngay tại sân đền. Người dân trong trang phục rực rỡ, váy xòe rộng, cùng hòa mình vào điệu múa. Thầy mo mở màn, sau đó mọi người cùng xoè theo nhịp, mỗi nhóm từ 6-7 người, đeo 10 quả nhạc vừa múa vừa cất cao tiếng hát cầu mong mùa màng trù phú, cuộc sống ấm no.

Từ 11h đến 17h, không khí lễ hội càng sôi động với các hoạt động như hát đối, ném còn, và đánh yến, thu hút đông đảo người tham gia.

Trò chơi đánh yến: quả yến được khéo léo tết từ 4 lá dứa dại, gắn thêm 3 lông gà. Người chơi chuyền tay nhau, ai đánh rơi sẽ bị phạt đám nhẹ.

Ném còn là trò chơi truyền thống thú vị, chia hai đội nam nữ thi tài ném qua vòng còn gắn trên cây nêu cao. Quả còn được làm từ vải, chứa bông, có tua rua nhiều màu. Thầy mo khai hội và hai đội thi đấu xem ai ném trúng vòng trước để nhận thưởng từ Lý trưởng.

Hội hát đối đáp được các đôi nam nữ yêu thích, họ vừa hát vừa đối đáp duyên dáng, nhẹ nhàng thể hiện tình cảm, lời chào hỏi, và cả những hẹn ước lãng mạn.

Hiện nay Lễ hội đền Nhược Sơn cùng với Khám phá Lễ hội Đền Mẫu Thác Bà – nơi hội tụ tâm linh và tín ngưỡng đặc sắc, Lễ hội truyền thống đền Đại Cại – nơi lưu giữ tinh hoa văn hóa vùng cao... được tái hiện lại đã có nhiều thay đổi so với những tục lễ cũ thời xa xưa. Tuy nhiên lễ hội vẫn mang trên mình tinh thần và tấm lòng hướng về cội nguồn dân tộc như ngàn đời nay vẫn vậy. Vì thế cho nên nếu bạn có dịp ghé đến Yên Bái tháng 9 âm lịch, đừng bỏ lỡ cơ hội tham gia không gian văn hóa tâm linh đặc sắc này nhé. MIA.vn chúc bạn có những trải nghiệm với thật nhiều điều mới mẻ.

TOP các sản phẩm bán chạy nhất tháng 09/2025 mà bạn không nên bỏ lỡ

slide 4 đến 6 of 10